ترک انفاق چیست؟ ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت نفقه زوجه
وکیل تراش
در سایت وکیل تراش سعی داریم شما را از جرم ترک انفاق آگاه کنیم و همه ی مطالب مرتبط به دعاوی خانواده را به شما بگوییم اگر برای پیگیری پرونده های خانواده و حقوقی و حتی کیفری به دنبال یک مشاور خوب و وکیل پایه یک دادگستری هستید در سایت وکیل تراش میتوانید به بهترین وکلای پایه یک دادگستری مراجعه کنید .
ترک انفاق به چه معناست؟
یکی از حقوقی که بعد از ازدواج در زمره حق و حقوق مالی زوجه (زن) می‌باشد و مرد مکلف است که در صورت تمکین زن آن را به وی پرداخت نماید، نفقه می‌باشد. فلسفه پرداخت نفقه از سوی زوج به زوجه این است که در اکثر خانواده‌های ایرانی زنان مال و درآمد کافی برای تامین مخارج خود را ندارند، چه آنکه اداره منزل و امور داخلی خانواده وظیفه بزرگ است که بر دوش آنها نهاده شده است.
ترک انفاق از اصطلاحات علم حقوق بوده و به معنای نپرداختن مخارج افراد واجب النفقه است. نفقه عبارت است از مسکن، البسه، غذا و اثاث خانه که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد. با تحقق دو شرط استطاعت مالی زوج و تمکین از جانب زوجه و عدم پرداخت نفقه، جرم ترک نفقه تحقق پیدا می‌کند. این جرم، یک جرم مستمر و قابل تعقیب در دادسراست؛ اما مطالبه نفقه در دادگاه خانواده خواهد بود.
نفقه چیست؟
نفقه از نظر لغوی یعنی خرج کردن یا تامین هزینه‌های زندگی زن و فرزند و در قانون مدنی نفقه در ماده 1107 اصلاحی سال 1381 اینگونه تعریف شده است:
«نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.»
از زمان وقوع عقد نکاح دائم، زن و مرد حقوق و تکالیفی در مقابل یکدیگر پیدا می‌کنند که یکی از این تکالیف که بر عهده مرد نهاده شده عبارت است پرداخت نفقه زن. در قانون مدنی تکلیف مرد در پرداخت نفقه از زمان وقوع عقد نکاح دائم شروع می‌شود و اینکه مراسم عروسی و تشریفات آن برگزار بشود و یا نشود، تاثیری در این تکلیف ندارد. در عمل و آنچه که در عرف شاهد آن هستیم اینگونه است که در دوران عقد و قبل از شروع زندگی مشترک، دختر در خانه پدرش است و بیشتر مایحتاج او توسط پدرش تامین می‌شود. اگر میان دوران عقد تا برگزاری تشریفات مراسم عروسی و آغاز زندگی مشترک فاصله طولانی باشد باز هم عقیده بر این است که مرد تکلیفی در پرداخت نفقه بجز خرید هدایای مناسبتی ندارد در حالی که قانوناً و شرعاً پرداخت نفقه از لحظه اجرای خطبه عقد بر عهده مرد قرار می‌گیرد.
ترک انفاق چیست؟
در واقع شرایط و شأن اجتماعی زن و میزان هزینه‌های یک زن متعارف در سطح او، میزان نفقه را مشخص می‌کند. این مسئله هیچ ارتباطی به این که شوهر دارا یا ندار باشد ندارد همچنین برای مشخص کردن نفقه اصلا اهمیتی ندارد که زن چه میزان دارایی یا درآمد در اختیار دارد. البته در این باره تفاوت‌هایی بین نفقه همسر و سایر اشخاص واجب النفقه وجود دارد.
پس در تعریف ترک انفاق می‌توان گفت خودداری از پرداخت نفقه همسر، فرزندان و سایر افراد واجب النفقه. اما تعریف دقیق‌تر این عبارت نیازمند شاخت موضوع است.
در دادگاه ترک انفاق چه بگوییم؟
دفاع در دادگاه ترک انفاق: در قانون اسلامی پرداخت نفقه و مخارج زندگی زن بر ذمه شوهر است. حتی در صورتی که زوجه خود شاغل باشد و دارایی و درآمد لازم جهت گذراندن زندگی داشته باشد، باز هم شوهر موظف است که هزینه‌ها و شرایط اولیه زندگی مشترک را فراهم سازد. قانون‌گذار نیز در این خصوص ترک این تکلیف را از سوی شوهر، جرم تلقی کرده است که بر اساس آن زوجه در صورت ترک انفاق شوهر هم حق دارد برای آن درخواست مطالبه نفقه به دادگاه حقوقی تسلیم نماید و هم آنکه شکایت کیفری از دادسرا و دادگاه کیفری کند، شکایت مزبور برای مجازات شوهر بوده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
فرق نفقه با ترک انفاق چیست؟
نفقه و ترک انفاق دو مفهوم مهم در حقوق خانواده و خصوصیات اقتصادی هستند.
نفقه:
نفقه به معنای تأمین نیازهای مالی و معیشتی اعضای خانواده، به ویژه همسر و فرزندان است. این شامل هزینه‌های روزمره مانند غذا، پوشاک، مسکن، و بهداشت می‌شود. در بسیاری از کشورها و نظام‌های حقوقی، پرداخت نفقه یک تعهد قانونی است که بر عهده سرپرست خانواده است.
ترک انفاق:
ترک انفاق به معنای عدم پرداخت یا عدم تأمین نفقه است. وقتی فردی، به ویژه مرد در خانواده، از انجام وظایف مالی و معیشتی خود ناتوان می‌شود یا آن را انجام نمی‌دهد، به این عمل ترک انفاق می‌گویند. این می‌تواند منجر به مشکلات قانونی و قضائی، از جمله دعوی‌های قضائی برای مطالبه نفقه شود.
به طور خلاصه، نفقه مسئولیت مالی برای تأمین نیازهای خانواده است، در حالی که ترک انفاق به عدم انجام این مسئولیت اشاره دارد.
در چه صورت شکایت ترک انفاق رد می شود؟
شکایت ترک انفاق در موارد زیر ممکن است رد شود:
1. عدم وجود شرایط انفاق: اگر شخص شاکی نتواند ثابت کند که طرف مقابل ( خوانده) از وظیفه انفاق خود کوتاهی کرده یا شرایطی برای انفاق متناسب با وضعیت زندگی او وجود ندارد.
2. عدم توان مالی خوانده: اگر خوانده نشان دهد که به دلیل وضعیت مالی نامساعد، قادر به تأمین نفقه نیست.
3. بروز مشکلات قانونی: اگر شکایت به دلیل مسائل قانونی یا عدم رعایت مراحل قانونی به درستی انجام نشده باشد.
4. عدم اثبات نیاز مالی: اگر شاکی نتواند نیاز واقعی خود به نفقه را به اثبات رساند.
5. غیر منطقی بودن درخواست: اگر درخواست نفقه‌ای که مطرح شده، غیر منطقی یا نامناسب به نظر برسد.
ترک انفاق کیفری در قانون جدید
ترک انفاق یکی از جرائم مربوط به حقوق خانواده در ایران است و به عدم تأمین نیازهای مالی و اقتصادی اعضای خانواده، به ویژه همسر و فرزندان، اطلاق می‌شود. بر اساس قانون جدید، ترک انفاق ممکن است به عنوان یک جرم کیفری محسوب شود و مجازات‌هایی برای متخلفین در نظر گرفته شده است.
ماده 196 قانون مجازات اسلامی، ترک انفاق را به عنوان یک عمل مجرمانه تعریف کرده و مجازات‌هایی را برای آن مشخص کرده است. مجازات این جرم معمولاً شامل حبس، جزای نقدی و یا هر دو مورد می‌شود. همچنین در شرایط خاص، ممکن است قاضی در نظر بگیرد که متخلف به تأمین نیازهای ضروری خانواده ملزم شود.
علاوه بر مجازات‌های کیفری، این جرم می‌تواند تأثیرات منفی بر روی روابط خانوادگی و وضعیت اجتماعی فرد داشته باشد. از این رو، توصیه می‌شود که افراد در ایجاد تعاملات صحیح و به موقع در خانواده خود کوشا باشند تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنند.
برای اطلاعات دقیق‌تر و به‌روزتر، مراجعه به منابع قانونی و مشاوره با وکلا و کارشناسان حقوقی توصیه می‌شود.
